Theo Công văn 2308/NHNN-TD ngày 01/4/2023 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, chương trình tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng sẽ được triển khai tới các chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Vì sao lãi vay mua nhà ở xã hội tăng thêm 1,8%/năm?
Trong công văn vừa gửi (ngày 1-8) chi nhánh ngân hàng chính sách xã hội các tỉnh, thành phố, Ngân hàng Chính sách xã hội VN hướng dẫn lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội (NƠXH) từ 1-8 sẽ nâng lên 6,6%/năm thay vì 4,8%/năm.
Lý giải có sự thay đổi này, Ngân hàng Chính sách xã hội VN cho hay nghị định số 100 năm 2024 quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý NƠXH có hiệu lực thi hành từ ngày 1-8, thay thế nghị định số 100 năm 2015 và nghị định 49 năm 2021.
Nghị định 100 mới quy định đối với các khoản vay đã ký hợp đồng tín dụng với ngân hàng chính sách xã hội để mua, thuê mua NƠXH, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở trước ngày 1-8 thì áp dụng mức lãi suất cho vay bằng mức cho vay hộ nghèo do Thủ tướng quy định trong từng thời kỳ.
Do đó, theo Ngân hàng Chính sách xã hội VN, đối với các khoản vay đã ký hợp đồng tín dụng trước ngày 1-8-2024, ngân hàng chính sách xã hội (nơi cho vay) và người vay vốn thỏa thuận thống nhất trong phụ lục hợp đồng tín dụng.
Cụ thể, "lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng quy định trong từng thời kỳ. Hiện nay, mức lãi suất cho vay là 6,6%/năm. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay", Ngân hàng Chính sách xã hội VN nhấn mạnh trong công văn và hướng dẫn thêm khi có sự thay đổi về lãi suất cho vay, lãi suất nợ quá hạn thì ngân hàng chính sách xã hội có trách nhiệm gửi thông báo cho người vay muộn nhất vào ngày đầu tiên của kỳ tính lãi liền kề.
Trao đổi với Tuổi Trẻ về căn cứ áp dụng mức lãi suất cho vay mua, thuê mua NƠXH, xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở là 6,6%/năm, tăng thêm 1,8%/năm so với quy định liền kề, lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội VN cho biết đây là mức cho vay bằng với mức cho vay đối với hộ nghèo.
Khoản vay mua nhà, thuê NƠXH, xây, sửa chữa nhà để ở là khoản vay tiêu dùng, có thời hạn lên tới 25 năm, nên mức lãi vay này là hợp lý.
Mặt khác, theo vị lãnh đạo này, nguồn vốn cho vay được ngân hàng chính sách xã hội có một phần là đi vay trên thị trường rồi cho vay lại các đối tượng chính sách. Nếu lãi suất cho vay thấp quá thì ngân sách sẽ phải cấp bù mà ngân sách khó khăn lại còn phải hỗ trợ các đối tượng chính sách khác nữa. Như gói cho vay mua NƠXH này, vốn vay còn không đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của đối tượng chính sách.
Hiện người mua nhà ở xã hội (NƠXH) có thể tiếp cận vốn vay ưu đãi theo ba kênh:
Thứ nhất, vay từ ngân hàng chính sách xã hội với mức lãi vay ưu đãi bằng lãi vay áp dụng cho người nghèo vay trong từng thời kỳ. Dư nợ vay kênh này tính đến hết tháng 4-2024 là 16.903 tỉ đồng, cho hơn 44.000 khách hàng vay. Mức lãi vay trước 1-8 là 4,8%/năm, sau 1-8 là 6,6%/năm, Ngân hàng Nhà nước cấp bù chênh lệch lãi vay.
Thứ hai, vay từ gói tín dụng 120.000 tỉ đồng (hiện đã tăng lên 140.000 tỉ đồng) với lãi suất thấp hơn lãi thương mại của bốn ngân hàng thương mại nhà nước từ 1,5 - 2%. Tính đến hết tháng 6-2024 đã giải ngân được 1.344 tỉ đồng.
Thứ ba, các chương trình cho vay về nhà ở cho các đối tượng chính sách, tính đến hết tháng 4-2024 có dư nợ 4.823 tỉ đồng, cho 219.000 khách hàng vay.
Đến ngân hàng nào để vay tiền mua nhà ở xã hội từ gói 120.000 tỷ?
Tại Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023, Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì triển khai chương trình tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng, chỉ đạo các ngân hàng thương mại thực hiện, trong đó chủ lực là 04 ngân hàng thương mại nhà nước (Agribank, BIDV, Vietcombank, Vietinbank).
Tại Công văn 2308/NHNN-TD, Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu 04 ngân hàng Agribank, BIDV, Vietcombank, Vietinbank khẩn trương triển khai gói vay từ ngày 01/04/2023 đến người dân.
Còn các ngân hàng thương mại khác khi tham gia Chương trình tín dụng 120.000 tỷ này thì cần có văn bản báo cáo Ngân hàng nhà nước về việc tham gia và gửi văn bản đăng ký khai thác thông tin về gói vay cho Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam.
Do đó, ở thời điểm hiện tại, để được giải quyết vay vốn kịp thời để mua nhà ở xã hội, người dân có thể tìm đến các chi nhánh của một trong 04 ngân hàng sau sau: Agribank, BIDV, Vietcombank, Vietinbank.
Nếu có nhu cầu vay vốn, người dân cần cân nhắc và liên hệ sớm với các ngân hàng bởi thời hạn giải ngân của gói vay bị giới hạn đến doanh số giải ngân đạt 120.000 tỷ đồng và không quá ngày 31/12/2030.
Trên đây là thông tin về những ai được mua nhà ở xã hội theo gói vay 120.000 tỷ. Nếu còn thắc mắc về gói vay hỗ trợ này, bạn đọc vui lòng liên hệ ngay tổng đài 19006192 để được tư vấn, hỗ trợ sớm nhất.
Người dân sinh sống tại khu nhà ở xã hội Mê Linh, TP Hà Nội - Ảnh: NAM TRẦN
Vì sao lại là 15 triệu đồng? Mức này sẽ có điều chỉnh không? Lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội sẽ cố định hay thả nổi? Người vay cần tính toán gì?
Tuổi Trẻ ghi nhận ý kiến bạn đọc, chuyên gia xung quanh câu chuyện này.
- Ông LÊ HỮU NGHĨA (giám đốc Công ty TNHH xây dựng - thương mại Lê Thành):
Ưu đãi lãi vay cần thực chất hơn
Mức lãi vay 6,6%/năm trong bối cảnh hiện nay là một cố gắng của các ngân hàng nhưng vẫn là một gánh nặng rất lớn với những cặp vợ chồng có thu nhập không vượt 30 triệu đồng/tháng.
Với mức thu nhập này, nếu vay khoảng 1 tỉ đồng để mua nhà thì việc trả lãi là một áp lực.
Để thực sự giúp người thu nhập thấp ở khu vực đô thị mua NƠXH, các ngân hàng cần có chính sách hỗ trợ riêng. Hỗ trợ lãi vay mua NƠXH ở mức khoảng 5%/năm sẽ hợp lý hơn để tăng khả năng tiếp cận vốn của người mua nhà.
Mục tiêu xây dựng 1 triệu căn NƠXH từ nay đến 2030 có đạt được hay không phụ thuộc vào nhiều chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, trong đó có chính sách tín dụng. Tín dụng cao thì người mua nhà vẫn không thể vay tiền mua nhà và chúng ta có cải cách thủ tục gì thì vẫn không đạt mục tiêu.
Dù hiện nay các chủ đầu tư dự án NƠXH được miễn tiền sử dụng đất nhưng chính sách ưu đãi chưa đủ hấp dẫn với các doanh nghiệp làm đầu tư dự án NƠXH. Có thể thấy nếu lãi vay khoảng 8%/năm thì không chênh gì so với vay làm nhà ở thương mại nên không khuyến khích các doanh nghiệp tham gia.
- TS CẤN VĂN LỰC (thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia):
Người mua nhà luôn muốn vay lãi suất thấp
Mức lãi vay 6,6%/năm không phải quá hấp dẫn nhưng đang ở mức chấp nhận được.
Cần hiểu rằng mức lãi vay 6,6%/năm có thể chỉ ở thời điểm này, sau một thời gian nữa sẽ có điều chỉnh theo mặt bằng lãi vay thị trường. Mức lãi vay này tương đương 2/3 lãi vay thương mại trên thị trường.
Nhưng cần lưu ý đây là nguồn vốn vay dài hạn, có thể sau một năm sẽ có điều chỉnh theo mặt bằng lãi suất mới.
Người mua nhà luôn mong muốn mức lãi suất thấp hơn nhưng các ngân hàng vẫn phải căn cứ vào mặt bằng chung của lãi vay trên thị trường.
- TS NGUYỄN TRÍ HIẾU (chuyên gia tài chính, ngân hàng):
Tôi cho rằng mức lãi vay 6,6%/năm của Ngân hàng Chính sách xã hội hiện nay rất tốt. Tuy nhiên đây phải là lãi vay cố định cho nhiều năm.
Nếu mức lãi ưu đãi này chỉ trong một năm đầu, sau đó thả nổi thì vô nghĩa.
Tại các nước phát triển như Mỹ, lãi vay mua nhà ở thương mại có thể lên tới 7,5%/năm nhưng cố định tới 30 năm.
Đây là điều người mua nhà mong muốn, họ có thể thu xếp trả lãi và gốc trong thời gian dài. Nếu chỉ cố định trong vài năm sẽ tạo rủi ro cho người vay mua nhà.
- Ông NGUYỄN QUỐC HÙNG (phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam):
